Fareler ve İnsanlar, (İngilizcesi: Of Mice and Men), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi yazar John Steinbecktarafından yazılmış bir novelladır. (Novella; romandan kısa, hikâyeden uzun olan bir edebî türdür)
İlk defa 1937 yılında yayınlanan kitap, iki gezgin çiftlik işçisi olan George Milton ve Lennie Small’un Büyük Bunalım sırasında Kaliforniya’da yaşadıkları bir takım trajik olayları anlatmaktadır.
1920′lerde kendisi de evsiz ve gezgin bir çiflik işçisi olan Steinbeck’in kendi tecrübelerine dayanan novellasının başlığı, Robert Burns‘ün To a Mouse (Bir Fareye) isimli şiirinden alınmıştır.
Konusu
Zeki ve kinik bir adam olan George Milton ile ismiyle zıtlık oluşturacak şekilde cüsseli ve çok güçlü ama akli dengesi yerinde olmayan Lennie Small, Büyük Bunalım sırasında çiftlikten çiftliğe dolaşarak iş bulmaya çalışan göçmen toprak işçilerinden ikisidir. Kaliforniya’daki Salinas Vadisi’nde, Soledad yakınlarında bir çiftlikte iş bulurlar ve para biriktirmek için çalışmaya başlarlar. Kendilerine ait bir toprak satın alıp oraya yerleşmeye dair ortak bir hayalleri vardır. Lennie bu hayali George’a defalarca anlattırır ve en çok da besleyip okşayabileceği yumuşak tavşanlarla ilgili kısmını sever. George da Lennie’nin bu takıntısını, onu korumak için, başını belaya sokarsa tavşanlara bakmasına izin vermeyeceğini söyleyerek kullanır. İkili, daha önce çalışmakta oldukları Weed’deki çiftlikten, Lennie’nin yumuşak şeylere dokunma takıntısıyla bir genç kadının elbisesini okşamasının tecavüz girişimi olarak görülmesi sebebiyle kaçmak zorunda kalırlar.
Çalışmaya başladıkları yeni çiftlikte, ikilinin kurmuş oldukları hayalleri gerçek olmaya daha çok yaklaşır. Yaşlı ve bir elini çiftlikte kaybetmiş bir işçi olan Candy, ikiliyle parasını birleştirmeyi ve böylece ay sonunda hayallerindeki çiftliği satın almayı önerir. Ancak bu hayal, çiftlik sahibinin oğlu olan Curley’nin genç ve güzel karısının Lennie tarafından saçını okşamaya çalışırken yanlışlıkla öldürülmesiyle suya düşer. Curley hemen bir linç grubu oluşturur. Diğer işçiler gibi yalnızlık ve acı dolu bir hayat sürmeye mahkûm olduğunu anlayan George, arkadaşının, intikam peşindeki Curley tarafından vahşice öldürülmesini istemez. Lennie’yi onlardan önce bulur, hayallerindeki çiftliği anlatarak sakinleştirir ve kafasının arkasına dayadığı silahı ateşleyerek öldürür.
John Steinbeck, The New York Times röportajı, 1937
Ben kendim de bayağı uzun bir süre göçmen işçiydim. Öykünün geçtiği yerlerde çalıştım. Karakterler bir yere kadar, çeşitli insanların karışımıyla ortaya çıktı. Lennie ise gerçek biriydi. Şu anda Kaliforniya’daki bir akıl hastanesinde. Onunla haftalar boyunca yan yana çalıştım. Gerçek Lennie bir kızı değil, bir ustabaşını öldürdü. Kızgındı, çünkü patron arkadaşını işten çıkarmıştı, Lennie de dirgeni karnına saplayıverdi. Bunu arka arkaya defalarca yapışını izlediğimi anlatmaktan nefret ediyorum. Onu, çok geç olmadan durdurmayı başaramadık.
Karakterler
George Milton: Lennie ile arkadaşlık eden zeki bir adam. Lennie’yi korur ve onunla birlikte daha güzel bir hayat sürmenin hayallerini kurar
Lennie Small: George ile birlikte dolaşan, akli dengesi yerinde olmayan ancak çok güçlü bir adam.
Candy: Elinin birini çiftlikte çalışırken kaybeden ve çalışabileceği günlerin sonuna yaklaşan bir işçi
Candy’nin köpeği: Yaşlı ve sakat olduğu için Carlson tarafından vurularak öldürülür.
Curley: Çiftlik sahibinin ( Patron) oğlu olan kavgacı bir genç adam. Yarı profesyonel boksördür.
Curley’nin karısı: Curley’nin, hiç güvenmediği genç ve güzel karısıdır. Diğer karakterler ondan “Curley’nin karısı” şeklinde bahsettiği için, eserdeki isimsiz tek karakterdir.
Slim: Ustabaşıdır
Crooks: Çiftlikteki tek siyahi işçidir. Candy gibi sakattır
Carlson: Candy’nin köpeğini gözünü kırpmadan öldüren çiftlik işçisidir.
Whit: Çiftlikteki işçilerden biridir.
Patron: Curley’nin babası, çiftliğin sahibidir.
Clara teyze: Lennie’yi küçükken evlatlık almış birisidir. Lennie, onun ölümüyle ortada kalmıştır.
Diğer kitap özetlerine bakmak için tıklayınız….