Kripto Paralarda Fork Nedir? Bitcoin ve Ethereum Örnekleri
Kripto para dünyasında “fork” terimi, blok zincirinde bir ayrılma veya güncelleme anlamına gelir. Fork’lar, genellikle mevcut bir blok zincirinde teknik değişiklikler yapmak, iyileştirmeler eklemek veya bazen fikir ayrılıkları sonucu yeni bir zincir oluşturmak için kullanılır.
Bu yazıda, fork kavramını detaylı bir şekilde inceleyerek Bitcoin ve Ethereum örnekleriyle anlatacağız.
Fork Nedir?
Fork, blok zincirinde geriye dönük uyumluluğu etkileyen bir güncelleme veya zincirin iki ayrı kola ayrılmasıdır. Temel olarak iki tür fork bulunur:
- Soft Fork: Gerçekleştirilen güncellemelerin eski sürüm ile uyumlu olduğu forktır. Yani, eski düzeni kabul eden madenciler, yeni zinciri de işleyebilir.
- Hard Fork: Blok zincirinin eski versiyonuyla uyumlu olmayan, tamamen yeni bir zincirin oluştuğu forktır. Bu durumda, zincir ikiye ayrılır ve yeni kurallar geçerli olur.
Bitcoin’de Fork Örnekleri
Bitcoin tarihinde çeşitli fork olayları yaşanmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır:
1. Bitcoin Cash (BCH)
2017 yılında gerçekleşen bir hard fork sonucunda oluşan Bitcoin Cash, blok büyüklüğünü 1 MB’den 8 MB’ye çıkararak işlemleri daha hızlı ve düşük ücretli hale getirmeyi amaçladı.
2. Bitcoin Gold (BTG)
2017’de gerçekleşen diğer bir hard fork olan Bitcoin Gold, Bitcoin madenciliğini merkeziyetsiz hale getirmek için Equihash algoritmasını kullanarak ASIC madenciliğine alternatif bir seçenek sundu.
Ethereum’da Fork Örnekleri
Ethereum da fork olaylarına sıkça sahne olmuş bir blok zinciridir. En çok bilinenler şunlardır:
1. Ethereum Classic (ETC)
2016 yılında yaşanan DAO (Decentralized Autonomous Organization) hack olaydı, Ethereum topluluğunu böldü. Ethereum ekibi, hacklenen fonları geri almak için bir hard fork yaparak Ethereum (ETH) oluşturdu. Orijinal zinciri takip eden grup ise Ethereum Classic (ETC) adı altında yoluna devam etti.
2. Ethereum 2.0 (Merge)
2022’de gerçekleşen Ethereum Merge, proof-of-work (PoW) madencilik sisteminden proof-of-stake (PoS) sistemine geçişi sağlayan kritik bir soft fork oldu. Bu güncelleme ile Ethereum ağı daha çevreci ve verimli hale getirildi.
Fork’lar Neden Yapılır?
Fork olaylarının gerçekleşme nedenleri şunlardır:
- Teknik Güncellemeler: Blok zincirini daha hızlı, güvenli ve verimli hale getirmek.
- Topluluk Anlaşmazlıkları: Fikir ayrılıkları sonucu yeni bir zincirin oluşturulması.
- Güvenlik Problemleri: Hataları düzeltmek ve ağı güvenli hale getirmek.
- Madencilik Stratejileri: Madencilik zorluklarını ve rekabeti dengelemek.